De geschiedenis

In de Middeleeuwen waren de "hoofse tafelmanieren" tamelijk eenvoudig: men mocht niet gulzig zijn, zich niet opwinden, geen vieze troep maken en men moest zijn tafelgenoten enigszins respecteren. Men at met de vingers uit een gemeenschappelijke schaal, at vlees dat op een gemeenschappelijke plank lag, doopte zijn vlees en brood in de gemeenschappelijke zoutpot of sauskom, slurpte soep met zijn tweeën of drieën uit dezelfde kom, dronk uit dezelfde beker die de tafel rondging en deelde messen en lepels zoals het uitkwam.

Na 1550-1600 werden de tafelmanieren beschreven in de wellevendheidshandboeken. De hoofse manieren bleven weliswaar bestaan maar er kwam een groot aantal nieuwe voorschriften bij. Iedereen kreeg zijn eigen bord, zijn eigen glazen en een eigen mes, lepel en vork. Alles dat uit de gemeenschappelijke schotels kwam, moest eerst met opdiengerei naar het bord worden gebracht en pas dan mocht men het met zijn eigen bestek aanraken en met dat bestek moest men het eten naar zijn mond brengen.

Sommige voorschriften werden maar moeizaam of helemaal niet aanvaard door bredere kringen van de bevolking. Zo wilde de elite in de zeventiende en achttiende eeuw steeds minder de wellevendheidsregels in acht nemen maar vooral een nonchalante houding uitstralen^[1]. In sommige wellevendheidsboekjes werd daarom aanbevolen om de rijken niet altijd te imiteren omdat die vaak onbeschaafd zouden zijn (hoewel ze dat zelf als nonchalant interpreteerden). Het lagere volk nam het breken van het brood lange tijd niet van het hof over: ze bleven het snijden in plaats van het met hun nagels te breken zoals de hovelingen deden. Sommigen maakten zelfs al in 1610 de tafelmanieren aan het hof belachelijk, zoals het eten met vorken. Zeker als men sla en doperwtjes met de vork ging eten bleef het spul maar op het bord liggen en van wat er op de vork terecht kwam, belandde de helft op de grond in plaats van in de mond. Maar in de loop van de zeventiende eeuw verdween die weerstand en werden de deftige gebruiken in alle sociale milieus verplicht.

De opdracht

• Kies één van de keukens en onderzoek hoe daar de tafel gedekt wordt, welke materialen gebruikt worden en welke tafelmanieren geaccepteerd worden en welke tafelmanieren niet geaccepteerd worden
• De manier waarop je het presenteert is aan jou

De materialen

• Computer
• Internet
• ???