De theorie (van leerjaar 3/4 uit het boek "Houden van dieren" door het Ontwikel Centrum)

Hygiëne

Mensen kunnen ziekten overdragen op dieren. Veel bedrijven hebben daarom een ontsmettingsbak bij de ingang van de stallen staan. Je moet hier met je laarzen doorheen lopen om ze te ontsmetten (=bacterievrij maken). In de varkens- en pluimveehouderij is deze maatregel verplicht.

Een goede hygiëne is de beste manier om insleep van ziektekiemen van buitenaf en andere vormen van besmetting zoveel mogelijk te voorkomen. Bij een goede verzorging van de dieren hoort ook het schoonhouden van de hokken, kooien en stallen. De kooien en hokken op school van de meeste dieren worden minimaal 1x per week uitgemest. Bij een ziek dier kun je mest of bodembedekker het beste dagelijks verwijderen.

Persoonlijke hygiëne

Als je met dieren werkt kunnen gezondheidsrisico's ontstaan: Mensen kunnen ziekten overbrengen op dieren, maar dieren kunnen ook ziekten overbrengen. Met een moeilijk woord heet dat zoönose. Om ziekteoverdracht te voorkomen zorg je voor een goede persoonlijke hygiëne.

Hygiënische werkomgeving

Naast persoonlijke hygiëne is een hyiënische werkomgeving belangrijk. Tijdens de dagelijkse werkzaamheden moet je de materialen en de omgeving zo schoon mogelijk houden. Maak dus het gebruikte materiaal na gebruik schoon, voordat je het opbergt. 

Een schone en hygiënische werkomgeving is niet alleen beter voor de gezondheid van mens en dier, maar het is ook prettiger om in te werken.

Schoonmaken van de voer- en waterbakken

Je ziet in drinkbakken of drinkflessen wel eens alg ontstaan. Dit is een groene aanslag aan de binnenkant van de bak of fles. De groene aanslag wijst erop dat de fles al enige tijd niet is schoongemaakt. Dat moet je voorkomen. Controleer daarom elke dag de drinkbakken en drinkflessen.

Een leerling uit leerjaar 1 of leerjaar 2 mag de drinkflessen controleren en in overleg met de docent schoonmaken en/of verversen. Op school heb je te maken met handbediende systemen.

Je kijkt of er geen mest, poep, of andere ongerechtigheden in gevallen zijn. Voer wil nog weleens aankoeken in de voerbak. De voer- en drinkbakken/-flessen oeten dus reglematig schoongemaakt worden.

Het schoonmaken doe je met water en een beetje afwasmiddel. Wel heel goed naspoelen, want er mogen geen zeepresten achterblijven. 

Hoeveelheid water

Mensen en dieren bestaan voor een groot deel uit water. Elke dag verliezen we vocht door te plassen, zweten en uitademen. Dat vocht moet weer worden aangevuld door te eten, maar vooral door te drinken. Ook dieren hebben water nodig. Soms is het water niet alleen voor het eigen lichaam, soms is het ook nodig vanwege de melkproductie voor het baby'tje.

De waterbehoefte, dus hoeveel een dier wil drinken, is niet voor alle dieren gelijk. Dat ligt aan de omgeving waarin een dier leeft. Dieren die oorspronkelijk uit de woestijn komen, gaan zuinig om met water. Bijvoorbeeld de gerbil. Dieren die weinig water nodig hebben, plassen ook weinig. Zij doen alles om water te besparen. Een koe daarentegen kan makkelijk 100 liter water in de zomer drinken.

Veel voedingsmiddelen bevatten ook vocht. Zo krijgt een dier voedsel en vocht gelijktijdig binnen. Krijgt een dier bijvoorbeeld veel verse groente, dan hoeft het dier daarnaast niet veel extra water te drinken. Geef je het dier droge brokken, dan moet hij wel een waterbak klaar hebben staan.

De vragen